«Όνειρο» η δωρεάν υγεία για όλους

11 Μαΐου 2009, 18:15
Ένας στους τέσσερις Έλληνες πολίτες πληρώνει από την τσέπη του για υπηρεσίες υγείας, ενώ συνολικά η δαπάνη των νοικοκυριών για υπηρεσίες υγείας απορροφά, σταθερά τα τελευταία χρόνια, ποσοστό μεγαλύτερο από το 7% των μηνιαίων δαπανών.

Αυτό τονίστηκε κατά την διάρκεια του 35ου Ετήσιου Πανελληνίου Ιατρικού Συνεδρίου, το οποίο διοργάνωσε στην Αθήνα η Ιατρική Εταιρεία.

Ταυτόχρονα, όπως ανακοινώθηκε, η χώρα μας έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ιδιωτικής δαπάνης υγείας στην Ευρώπη και ένα από τα υψηλότερα στον ΟΟΣΑ (σταθερά πάνω από 40% των συνολικών δαπανών υγείας τα τελευταία χρόνια).

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε συζήτηση για τις ανισότητες στην υγεία, η Ελλάδα έχει ακόμη μία αρνητική διάκριση, που αφορά στο μεγάλο ποσοστό των "καταστροφικών δαπανών υγείας", οι οποίες στερούν από τα νοικοκυριά ακόμα και βασικά αγαθά.

Οι κατηγορίες των Ελλήνων που πλήττονται περισσότερο από αυτές τις συνθήκες είναι οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χαμηλό εισόδημα, οι οποίοι, μη μπορώντας να ανταποκριθούν στο οικονομικό κόστος, αντισταθμίζουν την αδυναμία τους αυτή με μεγαλύτερη αναμονή στην κατανάλωση υπηρεσιών υγείας.

Επίσης, οι σχετικές μελέτες καταδεικνύουν μια ανισότητα μεταξύ αστικών και ημιαστικών ή αγροτικών περιοχών λόγω απουσίας σχετικών δομών, καθώς και μεταξύ ατόμων με διαφορετικά επίπεδα μόρφωσης.

Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, ο λέκτορας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, κος Κυριάκος Σουλιώτης , εκ των συντονιστών της συζήτησης, επιχείρησε μία εισαγωγή στο θέμα αναδεικνύοντας τις οικονομικές και πολιτικές του βάσεις. Επεσήμανε τα σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης του ΕΣΥ και κυρίως:

- τη διατήρηση και των δύο βασικών μοντέλων, στη βάση των οποίων πηγές των κεφαλαίων αποτελούν τόσο τα έσοδα από φορολογία, όσο και οι εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων,

- τις διαχειριστικές αδυναμίες λόγω του αναχρονιστικού τρόπου αποζημίωσης των φροντίδων,

- τις δυσμενείς εξελίξεις όσον αφορά τους δημογραφικούς δείκτες και τον ιατρικό πληθωρισμό -παράγοντες οι οποίοι συνδέονται, σύμφωνα με μελέτες, με την αύξηση της ζήτησης για υπηρεσίες και, κατ' επέκταση, των δαπανών υγείας,

- το γεγονός ότι οι υπηρεσίες υγείας αποτελούν μεν κοινωνική, αλλά όχι (όπως διαφαίνεται από τα σχετικά δεδομένα) και κυβερνητική προτεραιότητα στη χώρα μας (βλ. τα παρακάτω γραφήματα),

- τέλος, το γεγονός ότι η επιβάρυνση των ατομικών και οικογενειακών εισοδημάτων για την κατανάλωση υπηρεσιών υγείας αφορά τα νοικοκυριά όλων των εισοδηματικών κατηγοριών, και για το λόγο αυτό η χώρα μας λαμβάνει μια πολύ αρνητική θέση στην κατάταξη με κριτήριο τη δικαιοσύνη στην κατανομή των χρηματοδοτικών βαρών για υπηρεσίες υγείας.

Ο έτερος συντονιστής της συζήτησης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κ. Γιάννης Στουρνάρας, υπογράμμισε την πολιτική διάσταση του προβλήματος, εστιάζοντας στον έντονα γραφειοκρατικό χαρακτήρα του συστήματος που αποτελεί εμπόδιο για την επίτευξη στόχων αποδοτικότητας. Επεσήμανε την έντονη παρουσία του κράτους, η οποία όμως αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξή του συστήματος, λόγω του πελατειακού πολιτικού συστήματος που δεν επιτρέπει την εφαρμογή κανόνων, την αξιολόγηση, την αξιοκρατία κ.λπ. -στοιχεία αυτονόητα για άλλα πεδία και άλλες χώρες.

Στη συνέχεια, ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε στο (καλό) παράδειγμα των Σκανδιναβικών χωρών, στις οποίες η καθολικότητα στην πρόσβαση συνδιάζεται με την αποδοτική χρήση των πόρων και, ως εκ τούτου, την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των συστημάτων κοινωνικής προστασίας.